De aarde bestaat meer dan 4,6 miljard jaar, oftewel 4.600.000.000 jaar als je alle nullen uitschrijft. Het landschap van de aarde is in al die tijd verschoven, op elkaar gebotst en vervormd tot de continenten die we nu kennen. Ook Nederland is gevormd in de verschillende tijdperken die de aarde kent. In deze blog geef ik een beeld van Nederland door de verschillende tijdperken heen.
| Je raadde het vast al, maar het rode cirkeltje is natuurlijk Nederland ;-) |  |
Precambrium: 542.000.000 tot 4.600.000.000 jaar terug
 | Over Nederland in het Precambrium is helemaal niets bekend. Geotechnisch onderzoek heeft niet kunnen achterhalen of en wanneer de bodem is gelegd voor het oppervlakte waar wij nu op leven. Ga er maar van uit dat dit pas later is ontstaan. |
Cambrium: 488.300.000 tot 542.000.000 jaar terug
 | In het Cambrium ontstonden delen van het huidige België, met name wat nu de Ardennen heet. Nederland lag echter nog onder water in dit tijdperk maar zou niet lang daarna zijn eerste verschijning hebben op de wereldkaart van toen. |
Ordovicium: 443.700.000 tot 488.300.000 jaar terug
 | Tijdens het Ordovicium was het vroegere oppervlakte van Nederland onderdeel van een microcontinent genaamd Avalonia. Rond het einde van dit tijdperk botste Avalonia echter tegen een andere microcontinent genaamd Baltica, waardoor een groot deel van Nederland wegzakte onder water. Dit staat bekend als de Brabantdepressie. |
Siluur: 416.000.000 tot 443.700.000 jaar terug
 | De botsingen van microcontinenten zorgden ervoor dat Nederland onder het water kwam te liggen. Dankzij een schaarse toestroming van landvormende grondstoffen als klei, modder en zand kende een deel van Nederland zelfs koraalvorming. |
Devoon: 359.200.00 tot 416.000.000 miljoen jaar terug
 | Het overgrote deel van Nederland was in dit tijdperk boven water gekomen en kende nu een woestijnlandschap, als onderdeel van het Old Red Continent. Later in het Devoon raakte een deel van Nederland vanuit het Oosten echter weer onder water, wat Nederland zijn kenmerkende, modderachtige bodem heeft gegeven. |
Carboon: 299.000.000 tot 359.200.000 jaar terug
 | Tijdens het Carboon onderging Nederland een metamorfose: in het eerste gedeelte van dit tijdperk was Nederland bedekt door een tropische zee rijk aan riffen en zeeorganismen. Daar kwam echter een einde aan toen de zee werd teruggedrongen door een gebergte waarna een schaakspel tussen land en zee begon. Aan het einde van het Carboon lag Nederland echter volledig boven water. |
Perm: 251.000.000 tot 299.000.000 jaar terug
 | Tijdens het Perm vormden alle continenten van de tijdperken daarvoor samen het reusachtige continent genaamd Pangea, wat langzaam naar het noorden trok. Midden-Nederland lag toentertijd onder water met wat later de Noordzee zou vormen en de omgeving van Drenthe kende actieve vulkanen. |
Trias: 199.600.000 tot 251.000.000 jaar terug
 | In het Trias begon de breukvorming van Pangea. Nederland lag in dit tijdperk op dezelfde hoogte als waar nu de Sahara ligt, maar blijf naar het noorden bewegen. Het oppervlakte van Nederland kende met de ligging aan de onderkant van een gebergtegebied vorming van rivieren en meren door grote periodes van neerslag. |
Jura: 145.500.000 tot 199.600.000 jaar terug
 | De Hollandse bodem was aan het begin van het Jura wederom onder water te vinden. Gedurende deze periode bleef het echter onrustig in de grond en vonden er veel veranderingen plaats. Waar Nederland aan het begin nog onder water lag, zorgden deze veranderingen ervoor dat de zee zich terugdrong en er zelfs een vulkaan in de omgeving van Vlieland actief werd! |
Krijt: 65.500.000 tot 145.500.000 jaar terug
 | Het Krijt staat bekend om de hogere temperatuur en veel land dat onder water lag door het al het gesmolten ijs. Ook leidde dit tijdperk het einde aan voor de dinosauriërs en het ecosysteem van toen. Wat betreft Nederland was het weer een heftige wisseling: Waar Nederland in het vroege Krijt nog bestond uit heuvelruggen en een mix tussen rivieren en land, zorgde wegzakkende grondplaten voor een opkomende zee, wat Nederland wederom onder water legde. |
Paleoceen: 55.800.000 tot 65.500.000 jaar terug
 | Nederland begon dit tijdperk hoe het eindigde in het vroege Krijt: onder water. Naarmate het Paleoceen vorderde, trok de zee zich terug en kwam de landmassa tevoorschijn. Van het zuidoosten werden Limburg en andere regio’s zichtbaar en ook de eerste vorm van de Noordzee was een feit. |
Eoceen: 33.900.000 tot 55.800.000 jaar terug
 | Het broeikaseffect dat heerste op aarde zorgde ervoor dat het water weer veel grond kon dekken, zo ook in Nederland. Het oppervlakte lag op tot 200 meter onder het waterspiegel. De Hollandse bodem werd wederom een mix van klei en zandlagen. |
Een sprong vooruit, naar het Holoceen: 11.800 jaar geleden tot het heden
Samenvattend zijn er in de tijdperken na het Eoceen nog enkele overstromingen en droogleggingen geweest wat Nederland heeft gevormd zoals het nu is. De aarde was echter al bijna gevormd tot hoe wij het nu kennen. Aan het begin van het Holoceen was het huidige Nederland nog voor bijna de helft bedekt met water. Maar door onder andere afzetting van zand maakte de zee plaats voor rivieren en meren.
Met dank aan de wetenschap kunnen wij nu terugkijken naar het ontstaan van de aarde. Hier waren diverse disciplines leidend in, zoals de archeologie waarbij fossielen konden worden blootgelegd en onderzocht, maar ook de geotechniek, voor het bepalen van de diverse grondlagen.
De diverse grondlagen zoals Nederland die tegenwoordig rijk is, blijven een belangrijk en onveranderd onderwerp in bijvoorbeeld de bouw. Geotechnisch en geohydrologisch onderzoek wijst hierbij namelijk uit of de grond op een bepaalde plek wel dragend genoeg is voor de bouw.
Bronnen die dit artikel mede mogelijk hebben gemaakt:
http://www.geologievannederland.nl
http://nl.wikipedia.org/wiki/
